معنی نی سیاه - جستجوی لغت در جدول جو

نی سیاه

لغت نامه دهخدا

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

تصویری از آب سیاه — تصویر آب سیاه

آب سیه، در پزشکی از امراض چشم که باعث تیرگی و نابینایی چشم می شود، آمورز، شرابی که از انگور سیاه گرفته باشند، شراب انگوری، آب بسیار و عمیق، غرقاب، سیل، نیستی، مرگ، برای مثال زردگوشان به گوشه ها مردند / سر به آب سیه فرو بردند (نظامی۴ - ۶۰۲)

آب سیه، در پزشکی از امراض چشم که باعث تیرگی و نابینایی چشم می شود، آمورز، شرابی که از انگور سیاه گرفته باشند، شراب انگوری، آب بسیار و عمیق، غرقاب، سیل، نیستی، مرگ، برای مِثال زردگوشان به گوشه ها مردند / سر به آب سیه فرو بردند (نظامی۴ - ۶۰۲)

فرهنگ فارسی عمید

تصویری از دل سیاه — تصویر دل سیاه

سیاه دل، بددل، بداندیش، بدخواه

فرهنگ فارسی عمید

تصویری از گش سیاه — تصویر گش سیاه

سودا از مجموع از چهار خلط یا گش بدن شامل گش سفید یا بلغم، گش زرد یا صفرا، گش سرخ یا خون

فرهنگ فارسی عمید

تصویری از دم سیاه — تصویر دم سیاه

کبوتری که پرهای دمش سیاه باشد، نوعی برنج مرغوب محصول شمال ایران

فرهنگ فارسی عمید

(دُ)

که دمی سیاه دارد. که دم آن سیاه است، اعم از حیوان یا پرنده. و در بیت ذیل صفت اسب است:
خرامنده ختلی کش و دم سیاه
تکاورتر از باد در صبحگاه.
نظامی.
، قسمی برنج از نوع خوب. نوعی برنج از جنس اعلا و ممتاز. (یادداشت مؤلف)

لغت نامه دهخدا

سیم سیاه

(مِ)

گیاهی که در روی درخت خصوصاً درخت سیب ودرخت بلوط میروید. (ناظم الاطباء) ، سیم قلب. سیم ناسره: گفت شاها چهل و پنج است تا من پادشاهم هرگز الا خراج دیگر دانگی سیم سیاه به ظلم از کس نستدم. (اسکندرنامۀ نسخۀ سعید نفیسی).
ما یوسف خود نمیفروشیم
تو سیم سیاه خود نگهدار.
سعدی

گیاهی که در روی درخت خصوصاً درخت سیب ودرخت بلوط میروید. (ناظم الاطباء) ، سیم قلب. سیم ناسره: گفت شاها چهل و پنج است تا من پادشاهم هرگز الا خراج دیگر دانگی سیم سیاه به ظلم از کس نستدم. (اسکندرنامۀ نسخۀ سعید نفیسی).
ما یوسف خود نمیفروشیم
تو سیم سیاه خود نگهدار.
سعدی

لغت نامه دهخدا

سنگ سیاه

(سَ گِ)

حجرالاسود. (شرفنامۀ منیری) :
بشب چون مردمک را جلوه گاه است
که در کعبه محک سنگ سیاه است.
حکیم زلالی (از آنندراج).
رجوع به حجرالاسود شود

لغت نامه دهخدا

سنگ سیاه

(سَ)

دهی است از دهستان میان ولایت بخش حومه شهرستان مشهد. دارای 231 تن سکنه. آب آن از قنات. محصول آنجا غلات است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9)

لغت نامه دهخدا

ریش سیاه

مرد جوان، (ناظم الاطباء)، مقابل ریش سفید، (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

(دِ)

سیاه دل. دل سیه. قسی القلب، بدقلب. بدخواه. بداندیش:
دادگرا فلک ترا جرعه کش پیاله باد
دشمن دل سیاه تو غرقه به خون چو لاله باد.
حافظ

لغت نامه دهخدا

(دُ)

دهی است از دهستان جاپلق بخش الیگودرز شهرستان بروجرد با 1123 تن سکنه. آب آن از قنات و راه آن اتومبیلرو است. و شعبه آمار و بهداری و پاسگاه نگهبانی دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)

لغت نامه دهخدا

(تَ)

دهی از دهستان ایسین است که در بخش مرکزی شهرستان بندرعباس واقع است و 184 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)

لغت نامه دهخدا

دهی از بخش دهدز شهرستان اهواز واقع در 24000گزی خاوری دهدز، کنار راه مالرو کهنه به لیر زرد، دارای 40 تن سکنه است، (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 6)

لغت نامه دهخدا

لای سیاه

نام نهری در فارس، فاضل آب چشمه های بلوک بیضا جمع شده و رودخانه گشته از میان بلوک بیضا و رامجرد گذشته در صحرای آهو چرزرقان حومه شیراز نایاب می شود، (فارسنامۀ ناصری)

لغت نامه دهخدا

نفط سیاه

(نَ طِ)

نفت سیاه. رجوع به نفت سیاه شود

لغت نامه دهخدا

نفت سیاه

(نَ تِ)

نفت تصفیه نشده. باقی ماندۀ نفت طبیعی پس از استخراج بعضی از مشتقات از آن مانند نفت سفید، بنزین و غیره:
شتروار سیصد ز نفت سیاه
بیارند بر بارها تا دو ماه.
فردوسی.
از آتش برافروخت نفت سیاه
بجنبید از آن کآهنین بد سپاه.
فردوسی

لغت نامه دهخدا

(نَ / نِ سَ)

طفلی که مرکب از نی کند. (آنندراج). بچه ای که به روی نی سواری می کند. (ناظم الاطباء) :
کس نی سوار دیدکه باشد مصاف دار
وز نی ستور دید که در ره غبار کرد.
خاقانی.
نرمی ز حد مبر که چو دندان مار ریخت
هر طفل نی سوار کند تازیانه اش.
صائب.
زهد خشک از خاطرم هرگز غباری برنداشت
مرکب نی بار شد بر نی سوار خویشتن.
صائب.
چون طفل نی سوار به میدان روزگار
در چشم خود سواره ولیکن پیاده ایم.
صائب

طفلی که مرکب از نی کند. (آنندراج). بچه ای که به روی نی سواری می کند. (ناظم الاطباء) :
کس نی سوار دیدکه باشد مصاف دار
وز نی ستور دید که در ره غبار کرد.
خاقانی.
نرمی ز حد مبر که چو دندان مار ریخت
هر طفل نی سوار کند تازیانه اش.
صائب.
زهد خشک از خاطرم هرگز غباری برنداشت
مرکب نی بار شد بر نی سوار خویشتن.
صائب.
چون طفل نی سوار به میدان روزگار
در چشم خود سواره ولیکن پیاده ایم.
صائب

لغت نامه دهخدا

تنگ سیاه

(تَ)

دهی از دهستان طرهان است که در بخش طرهان شهرستان خرم آباد واقع است و 150 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)

لغت نامه دهخدا

بید سیاه

(دِ)

گونه ای از درخت بید که در جنگلهای ارس و نیز در فلات ایران میروید و نیاز آن به آب کمتر است. (جنگل شناسی ساعی ج 1 ص 194 و ج 2 ص 130)

لغت نامه دهخدا

(بِ)

آب سیه. کوری تام یا ناقص که از ضمور و اطروفیای عصب باصره پدید آید:
ز سهم خدنگت بروز سپید
درآید بچشم خور آب سیاه.
کمال الدین اسماعیل.
و چشم آب سیاه آورده را زاور گویند. (برهان).
- آب سیاه آوردن چشم، زاور شدن آن و نزول آب سیاه در آن.
- آب سیاه ناقص، درجۀ اول آب سیاه است که تیرگی و تاری در چشم پدید آرد و بعمی و آب سیاه تام منتهی گردد.
، آب عظیم و عمیق: بر لب آب سیاهی که در میانه فاصله بود فرود آمدند. (ظفرنامۀ شرف الدین) ، طوفان، مجازاً به معنی آفات و مکروهات ومرگ آید:
زردگوشان بگوشه ها مردند
سر به آب سیه فروبردند.
نظامی.
من و آب سرخ و سر سبز شاه
جهان گو فروشو به آب سیاه.
نظامی.
جهان اگر همه آب سیه گرفت چه باک
چو راضیم بیکی نان و آبک انگور.
ابن جلال.
، سعیر که از دهانه های آتش فشانی بیرون دود:
آب سیه از زمین برآمد
مرگ از در آهنین برآمد
بارید بباغ ما تگرگی
وز گلبن ما نماند برگی.
نظامی.
خضرت صحرا آب سیاه پنداشتی. (راحهالصدور راوندی) ، مداد. نقس. زگالاب. دودۀ مرکب:
آب سیه خورده چنان گشت مست
کش چو نگیرند بیفتد ز دست.
امیرخسرودهلوی (در وصف قلم).
، و به معنی سرشک و اشک و طوفان نوح و سیل و گل ولای و شراب نیز در فرهنگها آمده است

آب سیه. کوری تام یا ناقص که از ضمور و اطروفیای ِ عصب باصره پدید آید:
ز سهم خدنگت بروز سپید
درآید بچشم خور آب سیاه.
کمال الدین اسماعیل.
و چشم آب سیاه آورده را زاور گویند. (برهان).
- آب سیاه آوردن چشم، زاور شدن آن و نزول آب سیاه در آن.
- آب سیاه ناقص، درجۀ اول آب سیاه است که تیرگی و تاری در چشم پدید آرد و بعمی و آب سیاه تام منتهی گردد.
، آب عظیم و عمیق: بر لب آب سیاهی که در میانه فاصله بود فرود آمدند. (ظفرنامۀ شرف الدین) ، طوفان، مجازاً به معنی آفات و مکروهات ومرگ آید:
زردگوشان بگوشه ها مردند
سر به آب سیه فروبردند.
نظامی.
من و آب سرخ و سر سبز شاه
جهان گو فروشو به آب سیاه.
نظامی.
جهان اگر همه آب سیه گرفت چه باک
چو راضیم بیکی نان و آبک انگور.
ابن جلال.
، سعیر که از دهانه های آتش فشانی بیرون دَوَد:
آب سیه از زمین برآمد
مرگ از در آهنین برآمد
بارید بباغ ما تگرگی
وز گلبن ما نماند برگی.
نظامی.
خضرت صحرا آب سیاه پنداشتی. (راحهالصدور راوندی) ، مداد. نِقس. زگالاب. دودۀ مرکب:
آب سیه خورده چنان گشت مست
کش چو نگیرند بیفتد ز دست.
امیرخسرودهلوی (در وصف قلم).
، و به معنی سرشک و اشک و طوفان نوح و سیل و گل ولای و شراب نیز در فرهنگها آمده است

لغت نامه دهخدا

نام دره ای در نزدیکی شهر قنوج در هندوستان

لغت نامه دهخدا

(خَطْ طِ)

خط شب. خط ازرق. خط سبز. خط چهارم از هفت خط جام جم را گویند. (از ناظم الاطباء) :
بجام عشق تو می تا خط سیاه دهند
منم که سر بخط آن خط سیاه نهم.
خاقانی.
، عالم غیب بنزد صوفیان. (یادداشت بخط مؤلف) ، خط سبز نورسته را گویند. (آنندراج) :
نرسته زآن خط گلگون خط سیاه هنوز
نخورده خسرو حسنت غم سپاه هنوز.
تأثیر (از آنندراج)

خط شب. خط ازرق. خط سبز. خط چهارم از هفت خط جام جم را گویند. (از ناظم الاطباء) :
بجام عشق تو می تا خط سیاه دهند
منم که سر بخط آن خط سیاه نهم.
خاقانی.
، عالم غیب بنزد صوفیان. (یادداشت بخط مؤلف) ، خط سبز نورسته را گویند. (آنندراج) :
نرسته زآن خط گلگون خط سیاه هنوز
نخورده خسرو حسنت غم سپاه هنوز.
تأثیر (از آنندراج)

لغت نامه دهخدا

(خَ رِ)

خری که پوست بدنش سیاه است. ادلم. (یادداشت بخط مؤلف)

لغت نامه دهخدا

(چَ سِ)

دهی از دهستان مرکزی بخش حومه شهرستان بهبهان که در 18 هزارگزی باختر بهبهان، کنار راه شوسۀ بهبهان به اهواز واقع است. دشت و گرمسیر است و 110 تن سکنه دارد. آبش از چشمه. محصولش غلات، کنجد، برنج، پشم و لبنیات. شغل اهالی زراعت و حشم داری وراهش مالرو است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)

دهی از دهستان مرکزی بخش حومه شهرستان بهبهان که در 18 هزارگزی باختر بهبهان، کنار راه شوسۀ بهبهان به اهواز واقع است. دشت و گرمسیر است و 110 تن سکنه دارد. آبش از چشمه. محصولش غلات، کنجد، برنج، پشم و لبنیات. شغل اهالی زراعت و حشم داری وراهش مالرو است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)

لغت نامه دهخدا

(یَ / یِ)

مرکّب از: بی + سایه، که سایه ندارد.

لغت نامه دهخدا

(نَ /نِ شَ / شِ)

نیزار. نیستان:
چه خوش گفت آن پسر با یار طناز
که در نی بیشه ای آتش مینداز.
سعدی

لغت نامه دهخدا

تصویری از آب سیاه — تصویر آب سیاه

کوری تام یا ناقص که از ضمور و اطروفیای عصب باصره پدید آید

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از سغ سیاه — تصویر سغ سیاه

آنکه نفرین او درگیرد

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از سق سیاه — تصویر سق سیاه

درست آن سک سیاه است زاغزبان

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از ذی حیاه — تصویر ذی حیاه

جاندار جانور

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از بنو سیاه — تصویر بنو سیاه

بنو سیاه

ماش بنو ماش

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از دل سیاه — تصویر دل سیاه

بد فلب بد خواه بد اندیش، سیاه دل قسی القلب

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از سق سیاه — تصویر سق سیاه

((سَ قِّ))

کسی که نفرینش در حق دیگران عملی شود

فرهنگ فارسی معین

تصویری از آب سیاه — تصویر آب سیاه

((بِ))

نوعی بیماری چشمی که باعث تیرگی و نابینایی چشم می شود، حادثه، مداد، مرکب، آبی که تیره و رنگ آن تیره باشد

فرهنگ فارسی معین